Эгерде вегетарианчы рецепт боюнча жазылган дары-дармектерди ичсе, алар уйдун, чочколордун жана башка жаныбарлардын этинен алынган азыктарды жутуп алуу коркунучу бар. Бул продуктылар алардын ингредиенттери катары дарыларда кездешет. Көптөгөн адамдар диеталык, диний же философиялык себептерден улам андан баш тартышат, бирок дарылардын так курамын аныктоо дайыма эле оңой боло бербейт.
Көрсө, бул жаатта абал абдан кейиштүү болгондуктан, дарыгерлер жазып берген дарылардын көпчүлүгүндө жаныбарлардан алынган ингредиенттер бар экен. Ошол эле учурда, мындай ингредиенттер дайыма эле дары этикеткаларында жана тиркелген сыпаттамаларда көрсөтүлбөйт, бирок бул маалымат бейтаптарга гана эмес, фармацевттерге да керек.
Биринчиден, сиз дарыгери менен сүйлөшпөй туруп, эч кандай рецепт боюнча дары-дармектерди алууну токтотпоңуз. Бул ден соолук үчүн коркунучтуу болушу мүмкүн. Эгерде сиз кабыл алып жаткан дары-дармектин курамында күмөндүү ингредиенттер бар экенин билсеңиз же шектенсеңиз, дарыгериңизден кеңеш жана мүмкүн альтернативалуу дары же дарылоо формасын сураңыз.
Төмөндө көптөгөн популярдуу дары-дармектерде табылган жалпы жаныбарлардын ингредиенттеринин тизмеси келтирилген:
1. Кармин (кызыл боёк). Эгерде дары кызгылт же кызыл түстө болсо, анда анын курамында митеден алынган кызыл боёк кошинеал болушу мүмкүн.
2. Желатин. Көптөгөн рецепт боюнча дары-дармектер көбүнчө желатинден жасалган капсулаларда келет. Желатин - уйлардын жана чочколордун терисин жана тарамыштарын жылуулук менен иштетүүдө (сууда сиңирүү) алынган белок.
3. Глицерин. Бул ингредиент уйдун же чочконун майынан алынат. Альтернатива — өсүмдүк глицерини (деңиз балырларынан).
4. Гепарин. Бул антикоагулянт (кандын уюшун азайтуучу зат) уйлардын өпкөсүнөн жана чочколордун ичегисинен алынат.
5. Инсулин. Дары-дармек рыногундагы инсулиндин көбү чочколордун уйку безинен жасалат, бирок синтетикалык инсулин да кездешет.
6. Лактоза. Бул өтө жалпы ингредиент болуп саналат. Лактоза - сүт эмүүчүлөрдүн сүтүндө кездешүүчү кант. Альтернатива өсүмдүк лактоза болуп саналат.
7. Ланолин. Койлордун май бездери бул ингредиенттин булагы болуп саналат. Бул көз тамчылары сыяктуу көптөгөн офтальмикалык дарылардын курамына кирет. Ошондой эле көптөгөн инъекциялык препараттарда кездешет. Өсүмдүк майлары альтернатива болушу мүмкүн.
8. Магний стеараты. Көпчүлүк дарылар магний стеараты менен жасалат, бул аларды азыраак жабышчаак кылат. Магний стеаратындагы стеараты стеарин кислотасы, уйдун майы, кокос майы, какао майы жана башка тамак-аш азыктарынан алынган каныккан май түрүндө болот. Стеараттын келип чыгышына жараша, бул дары-дармек ингредиент өсүмдүк же жаныбарлардан келип чыгышы мүмкүн. Кандай болбосун, ал иммундук системаны төмөндөтөт. Кээ бир өндүрүүчүлөр жашылча булактарынан стеаратты колдонушат.
9. Премарин. Бул конъюгацияланган эстроген жылкынын заарасынан алынат.
10. Вакциналар. Балдар жана чоңдор үчүн вакциналардын көбү, анын ичинде сасык тумоого каршы вакцина жаныбарлардын кошумча продуктуларын камтыйт же алардан түз жасалат. Кеп желатин, тоок эмбриондору, гвинея чочкосунун эмбриондук клеткалары жана сыворот сыяктуу ингредиенттер жөнүндө болуп жатат.
Жалпысынан алганда, маселенин масштабы, европалык изилдөөчүлөрдүн айтымында, Европада эң көп жазылган дарылардын дээрлик төрттөн үч бөлүгү (73%) жаныбарлардан алынган төмөнкү ингредиенттердин жок дегенде бирин камтышы менен далилденет: магний стеараты , лактоза, желатин. Изилдөөчүлөр бул ингредиенттердин келип чыгышын издөөгө аракет кылганда, алар так маалымат ала алышкан эмес. Колдо болгон жетишсиз маалымат чачыранды, туура эмес же карама-каршы келген.
Бул изилдөөлөр боюнча баяндаманын авторлору мындай жыйынтыкка келишкен: «Биз чогулткан далилдер бейтаптар жаныбарлардын курамындагы ингредиенттерди камтыган дары-дармектерди билбестен ичип жатышканын көрсөтүп турат. Дарыгерлер да, фармацевттер да бул жөнүндө эч кандай түшүнүккө ээ эмес (жаныбарлардын компоненттеринин бар экендиги жөнүндө).
Жогорудагы кырдаалга байланыштуу кандай чараларды көрүүгө болот?
Дарыгер сизге кандайдыр бир дары-дармек жазып берерден мурун, ага сиздин каалооңуз же ингредиенттерге байланыштуу тынчсызданууларыңыз жөнүндө айтыңыз. Анда, мисалы, желатиндин ордуна жашылча капсуласын алышыңыз толук мүмкүн.
Дары-дармектерди түздөн-түз фармацевтикалык өндүрүүчүлөрдөн заказ кылууну карап көрүңүз, алар эгер кааласаңыз, рецепттен жаныбарлардан алынган ингредиенттерди алып салышы мүмкүн.
Өндүрүүчү менен түздөн-түз байланыш даяр дары курамы жөнүндө так маалымат алууга мүмкүндүк берет. Телефондор жана электрондук почта даректери өндүрүш ишканаларынын сайттарында жайгаштырылат.
Рецепт алган сайын, ингредиенттердин толук тизмесин дарыгериңизден же фармацевтиңизден сураңыз.