.
Кичинекей балдарга китеп окуу ийгиликке жетүүгө жардам берет
Балдарыңызга канчалык көп китеп окусаңыз, алар ошончолук билимди сиңирип алышат жана билим жашоонун бардык тармагында маанилүү. Ымыркайларга жана жаш балдарга китеп окуу аларды мектепке жана жалпы жашоого даярдай турганын көрсөткөн көптөгөн изилдөөлөр бар. Анткени балдарга китеп окуганда алар окуганды үйрөнүп жатышат.
Балдар бир беттеги сөздөрдү солдон оңго карай ээрчип, барактарын айлантууну жана башкаларды үйрөнүүлөрү маанилүү. Мунун баары бизге түшүнүктүү көрүнөт, бирок бала буга биринчи жолу туш болуп жатат, ошондуктан ага кантип туура окуу керектигин көрсөтүү керек. Балаңыздын китеп окууга болгон сүйүүсүн ойготуу да маанилүү, анткени бул тилди жана сабаттуулукту гана жакшыртпастан, ага жашоонун бардык тармагында жардам берет.
Окуу тил көндүмдөрүн өнүктүрөт
Балдарыңыз менен күн сайын сүйлөшсөңүз да, колдонгон лексикаңыз көп учурда чектелүү жана кайталанып турат. Китеп окуу балаңыздын ар кандай темадагы ар кандай лексикага туш болушун камсыздайт, демек, алар күнүмдүк кепте уга албай турган сөздөрдү жана сөз айкаштарын угат. Ал эми бала канчалык көп сөздөрдү билсе, ошончолук жакшы. Көп тилдүү балдар үчүн окуу сөз байлыгын өстүрүүнүн жана эркин сүйлөөнү өнүктүрүүнүн оңой жолу.
Китеп окуу баланын мээсин машыктырат
Кичинекей балдарга китеп окуу алардын мээсинин активдүүлүгүнө таасирин тийгизет жана аларга эрте жашында окуу көндүмдөрүн колдоо жана өнүктүрүү үчүн зарыл болгон күчтөрдү берет. Изилдөөлөр көрсөткөндөй, балдар кичинекей кезинен китеп окуганда мээнин айрым аймактары жакшыраак иштейт. Бул аймактар баланын тилин өнүктүрүү үчүн абдан маанилүү болуп саналат.
Китеп окуу баланын концентрациясын жогорулатат
Бала жөн эле барактарын барактап, сүрөттөрдү карагысы келсе, окуунун пайдасы жок деп ойлошуңуз мүмкүн, бирок балага китеп окууда өжөрлүккө тарбиялоо өтө кичинекей кезинде да абдан маанилүү. Балаңызга күн сайын китеп окуп бериңиз, ал көңүлүн топтоп, узак убакыт бою бир жерде отурганды үйрөнөт. Бул ага кийин мектепке барганда жардам берет.
Баланын билимге болгон чаңкоосу пайда болот
Китеп окуу балаңыздын китеп жана андагы маалымат жөнүндө суроо берүүгө түртөт. Бул сизге эмне болуп жаткандыгы жөнүндө сүйлөшүүгө жана аны окуу тажрыйбасы катары колдонууга мүмкүнчүлүк берет. Ошондой эле бала ар кандай маданияттарга жана тилдерге кызыгуу көрсөтөт, ал изденүүчү болуп калат, ал жооп алгысы келген суроолору көп болот. Ата-эне окууну сүйгөн баланы көрүп кубанышат.
Китептер ар кандай темалар боюнча билим берет
Балаңызга ар кандай темадагы китептерди, ал тургай, ар кандай тилдердеги китептерди берүү маанилүү, ошондуктан алар изилдөө үчүн кеңири маалыматка ээ болушат. Ар кандай маалыматтар камтылган китептер бар: илимий, архитектуралык, маданий, жаныбарлар жөнүндөгү китептер ж.б. Ошондой эле балдарга боорукердик, сүйүү, баарлашуу сыяктуу турмуштук көндүмдөрдү үйрөтө турган китептер бар. Балага ушундай китептерди окуп берүү менен балага канча бере аларыңызды элестете аласызбы?
Китеп окуу баланын фантазиясын, чыгармачылыгын өнүктүрөт
Балдарга китеп окуунун эң чоң пайдасы – алардын фантазиясынын өсүп жатканын көрүү. Окуп жатып каармандардын эмне кылып жатканын, сырткы көрүнүшүн, сүйлөгөнүн элестетет. Алар бул чындыкты элестетет. Кийинки бетте эмне болорун көрүүнү күтүп жаткан баланын көзүндөгү толкунданууну көрүү ата-эне үчүн эң таң калыштуу нерселердин бири.
Китеп окуу эмпатияны өнүктүрүүгө жардам берет
Бала жомок менен сугарылганда анын ичинде боорукердик сезими пайда болот. Ал каармандар менен өздөштүрүп, алар эмнени сезип жатканын сезет. Ошентип, балдар эмоцияларды башташат, аларды түшүнүшөт, боорукердик жана эмпатия пайда болот.
Китептер – көңүл ачуунун бир түрү
Бүгүнкү күндө бизде бар технология менен, балаңызды көңүл ачуу үчүн гаджеттерди колдонбоо кыйын. Телевизорлор, видеооюндар, смартфондор жана колдонмолор балдар арасында абдан популярдуу, атүгүл атайын окуу программалары бар. Бирок, балаңыздын кызыгуусун арттыра турган жакшы китепти окуу да ошондой эле кызыктуу жана андан да пайдалуу болушу мүмкүн. Экрандагы убакыттын кесепеттери жөнүндө ойлонуп, балаңызга кызыктуу болгон китепти тандаңыз. Айтмакчы, балдар көңүл ачууга болгон муктаждыктарын канааттандыруу үчүн башка нерсеге караганда тажаганда китеп тандашат.
Китеп окуу балаңыз менен байланыш түзүүгө жардам берет.
Кичинекейиңизге китеп же жомок окуп берип жатып, төшөктө аны эркелетүүдөн артык эч нерсе жок. Сиз чогуу убакыт өткөрөсүз, китеп окуп жана сүйлөшөсүз, бул сизди жакындатып, ортоңузда бекем ишеним байланышын түзө алат. Иштеген же жигердүү жашоо образын жүргүзгөн ата-энелер үчүн баласы менен эс алып, бири-биринин көңүлүн алуу – кичинекей баласы менен эс алуунун жана байланыштын эң жакшы жолу.
Екатерина Романова Булак: